Sannadka tegey iyo midka soo socda

 

Sannadka aan ka hadlayaa waa mid waxyaaba badan oo is diidaya wada huwan, waa sannad aan horay loo sii sahmin sidii la moodayeyna aan noqon, waa tira buuxda oo weliba isku soo noqota siduu u qoran yahay 2020 sidaa darteed ayey dad badani ku sii tala galeen munaasabado dhowr ah. Qaar baa aroosyadooda ku aaddiyey si uu ugu noqdo mid ku suntan tiro aan dhawaanahan la arki doonin. Qaar kalaa safarro dalxiis sii carbuuntay weliba lacago fara badan sii bixiyey si halka ay tegeyaan aysan uga buuxsamin, sannadguurayaal dhowr ah baa la sii qabanqaabinayey oo loo diyaargaroobayey. Sannad aan sahlaneyn ayuuse noqday oo cudur safmar ah oo aan horay loo arag mid la mid ah ayaa soo kordhay, magac markii la maqlo in badan la xusuusan doono ayaa halkaa ka soo baxay taariikhdana galay, Korona Fayras iyo COVID19 ayey dheguhu naceen, dunidii way kala xirantay barnaamijyo aan tira yarayna waa laga booday, farriimo argagax badan xambaarsan ayaa mar walba dadka dhegahooda ku soo dhacayey. Dadyow badan oo aanu ka mid nahay ayaa afafkoodu ku soo kordheen eraybixinno cusub, afxir ama afdabool, safmar iyo kuwa la mid ah ayey warbaahintu aad u adeegsatay markii ugu horreysay.

Waa sannadkii kala xiranka, sannadkii af daboolka, kala fogaashaha iyo gacma dhaqashada, sannadkii tirada bukaanka iyo dhimashada badnaa, sannadkii shaqo la’aanta iyo welwelka. Hase yeeshee waa sannad ku astaameysan iska warqab, is taakuleyn iyo gargaar, sannadkii isku damqashada badnaa.

Waxbarashada ayaa ka mid ah meelaha uu aadka u saameeyey Koronuhu oo qalabka teknoolojiyada sida Zoom ayaa aad loo adeegsadaa sidoo kalena shaqaalaha ayaa la faray in ay guryahooda ka soo shaqeeyaan inta suurtagalka ah. dhaqaale ahaan iyo farsamo ahaanba waxaad mooddaa in taa laga helay oo la filayo waxbarashada qaarkeed iyo shaqooyinka aan muhiimka ahayn in goobta shaqo la yimaado, adeegsiga teknoolojiyada ay sii socon doonaan.

Su’aasha soo noqnoqota oo dadku isweydiiyo ayaa ah “wax ma ka barannay wixii aannu soo aragnay?” Aadanaha ayaa sidiisaba si fudud ku ilaawa waxa soo mara farxad iyo murugaba, haddana ku celceliya in la doonayo isbeddel bulshadu ku dhaqaaqdo oo ay uga hortagto aafooyinka ay gacmahooda ku keensadaan, iyo deegaanka oo aysan ugu turin. Haddii aad ka mid tahay dadka doonaya isbeddelkaa horta naftaada ka bilow, markaa waayi meysid kuwa kaloo kula qaata go’aankaas. Sabanku ma xumaado dhibaato adduunna waa joogto, mana habboona in sabanka la shareysto.

Sannadka xiga ayaa loo sii saadaaliyey in uu ahaanayo sannadkii rajada, sannadkii soo kabsashada, sannad aad loo dhararayo oo aad mooddo in dadka loo sii sheegay in cudurkii safmarka ahaa uu dhammaanayo haddii la gaaro 2021. Eebbaa og siduu noqonayo, waxaana ka baryayaa in uu inooga dhigo mid barwaaqo, caafimaad iyo horumar leh. Aamiin.

  

Cabdiraxmaan Maxamed Abtidoon    

Lixdan sano kadib iyo baadigoob cusub Soomaaliweyn

Lixdan sano ayaa laga joogaa madaxbannaanidii iyo midowgii labadii gobol ee dhulweynihii Soomaaliyeed. Lixdan sano oo xammaasad iyo kalgacayl, dhib iyo dheef, dhisid iyo dummin, cuqdad iyo isu beer nuglaan ah ayey soo martay. Dib ugu noqon maayo wixii dhacay lixdankaas sano ee maanta xuskeedii la joogo, waxaanse jeclahay in aan kor xaadin yar ku sameeyo maalmihii xorriyadda la gaaray iyo wixii shacabka walaalaha ahi raadinayeen iyo aayaha Soomaaliweyn siduu noqon karo.

Waxay ahayd markii kalgacaylka ummadda dhex yiillay uu gaaray heerkii ugu sarreysay, saancaddaaluhii markuu tago ladnaan iyo liibaan, bashbash iyo barwaaqo, hiigsi iyo horumar ayey ku taamayeen bulshadii markaa joogtay. Kuma aysan qanacsanayn israac laba qeyb oo markii horaba la kala jaray oo keliya, wuxuuse yoolku ahaa in la wada baadigoobo saddexdii kale oo laga dhabeeyo xiddigtaa shanta gees leh ee calanka ku dhextaal, xiddigtaasoo matasha shanti qeybood ee saancaddaalihii ku soo duulay geyigu u kala qeybiyey, “Saddexdii maqnaana way soo socdaan” ayaa laabta lagu hayey.

Lixdankaa sano oo aan badnayn haddana aanan yarayn guulihii la gaaray waxaa ka mid ahaa, midayntii dadkii walaalaha ahaa ee la kala qaybiyey tababarro kala duwan kala qaatay, afka loo adeegsanayey maamulku kala duwanaa, sharciyadii lagu kala maamulayeyna ay kala duwanaayeen, masaafado dhaadheerna isu jiray ayaa la isku soo dhaweeyey, af qura oo ah koogiina sameystay, is dhexgal bulsho aan horay loo arag uu abuurmay. Soddonkii sano ee ka horreyey qaran burburkii, dawladihii soo maamulay Soomaaliya waxay geed dheer iyo mid gaabanba u fariisteen sidii la isugu raadin lahaa Soomaalidaa isu ooman balse mar walba shaki iyo tashwiish la kala dhex dhigayey welina lagu hayo kala fogeyn iyo cuqdad aan dhammaad lahayn.     

Anigu waxaan ka mid ahay tiro dad ah oo weli aamminsan in yididiilladii Soomaaliweyn weli nooshahay dibna loo yagleeli karo, waa ii muuqataa in Soomaali oo idil maalin uun isu soo hiloobi doonto geed qudha wada hadhsan doonto, calan qudhana wada huwan doonto. Muhiim maaha jiilka riyadaa ka dhabayn doona kuwa ay yihiin iyo waqtiga ay qaadanaysaba. Saaxiibba badan oo aan sheeka wadaag nahay baa markaan soo sheeka qaado Soomaaliweyn igu yidhaahda suurta gal maaha oo ma muuqato, anna waxaan soo qaataa hadal laga soo xigtay Sen. Robert Kennedy oo ahaa “Dadka qaar waxay arkaan wax dhacay waxayna is weydiiyaan siday ku dhacday, aniguna waxaan ku riyoodaa wax aan weli dhicin markaasaan is idhaahdaa maxaa diiday in ay dhacdo?”

Soomaalida waxaa isku xira dhiig, dhaqan, dhul, diin iyo af, waxaa isku haya xabag adag. Way isku naxariistaan oo isku gurmadaan oo ay is haybsadaan wadaagaanna magac aan tirmayn. Waxaan arkaa nuur meel fog ka baxaya oo in la gaaro uu waqtigu innaga xigo uun.

“Waa kii aynu rabnee kifaaxiisa galnee Soomaalaay kulligaa KULMIYAA la sudhee ka daba dhaha”

Cabdiraxmaan Maxamed Abtidoon

a.abtidon@gmail.com